Matka Boża Latyczowska

Konspekt dla szkół ponadgimnazjalnych

I.     Założenia edukacyjne:

 

1.Cele katechetyczne – wymagania ogólne:

         - uświadomienie roli Maryi w życiu chrześcijanina

         - przygotowanie do peregrynacji obrazu Matki Bożej Latyczowskiej

 

2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe:

Wiedza:

Uczeń po katechezie:

- wyjaśnia rolę Matki Bożej w życiu chrześcijanina

- zna historię obrazu Matko Bożej Latyczowskiej

- zna wydarzenia związane z peregrynacją obrazu w lubelskich parafiach

Umiejętności:

Uczeń po katechezie:

- dostrzega potrzebę modlitwy za wstawiennictwem Maryi,

- odkrywa możliwość kroczenia w dorosłym życiu na wzór Maryi

 

3. Metody i techniki: rozmowa kierowana, praca z tekstem i mapami, porządkowanie informacji w diagramie, projekcja multimedialna

 

4. Środki dydaktyczne: przygotowane kart pracy, komputer, projektor

 

II. Przebieg katechezy:

 

1.    Modlitwa:

Katecheta wprowadza do modlitwy:

Wprowadzeniem do modlitwy na początku katechezy będzie pokaz slajdu (slajd 1) lub obrazu przedstawiającego ryngraf z wizerunkiem Matki Bożej.

Katecheta mówi:

W chwilach szczególnie ważnych, jaki i w codziennych sprawach ludzie uciekali się pod opiekę Maryi. Katecheza jest też momentem ważnym bo chcemy w niej spotykać Jezusa Chrystusa. A przecież to właśnie Matka Boża przynosi Jezusa światu więc wołajmy do Niej POD TWOJĄ OBRONĘ.  

                                   

2.    Sytuacja egzystencjalna:

Prezentujemy fragment filmu

http://www.youtube.com/watch?v=R9A_kWpzmL8

obrazujący pieszą pielgrzymkę na Jasną Górę. Katecheta zadaje młodzieży pytania:

- Dlaczego tylu młodych ludzi wybiera się w tę trudną drogę pielgrzymowania?

- Dlaczego wybierają pielgrzymkę do Matki Bożej, a nie gdzie indziej?

- Po co w dobie wszechobecnej techniki spotkanie "oko w oko" z Maryją w Jej obrazie?

Katecheta mówi:

Od wielu wieków ludzie pielgrzymują do miejsc, które szczególnie wybrała sobie Matka Boża i gdzie wsłuchuje się w modlitwę człowieka. Znamy ich wiele również w naszej ojczyźnie. Na przygotowanej mapie zaznaczcie miejsca sanktuariów maryjnych, w których znajdują się prezentowane obrazy.

Młodzież  otrzymuje kontur mapy Polski. Katecheta wyświetla obrazy Matki Bożej z następujących sanktuariów (gdy nie ma rzutnika wydrukowane obrazy wiesza na tablicy):

Sanktuarium Matki Bożej Królowej Polski na Jasnej Górze

Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej

Sanktuarium Matki Bożej w Kalwarii Zebrzydowskiej

Sanktuarium Matki Bożej Kębelskiej w Wąwolnicy

Obraz Matki Bożej Latyczowskiej

 

3.    Wiara i życia Kościoła:

Katecheta wprowadza:

Pozostał nam jeden obraz Matki Bożej Latyczowskiej. Trudno nam było znaleźć miejsce na mapie w którym moglibyśmy go umieścić. To nie przypadek. W swojej historii obraz ten "szukał" dla siebie odpowiedniego miejsca. Poznajmy zatem tę historię.

Za chwilę wasz kolega przeczyta krótką historię związaną z obrazem Matki Bożej Latyczowskiej. Wsłuchajcie się w nią uważnie, gdyż po jej zakończeniu otrzymacie kartki, na których trzeba będzie zaznaczyć zdania prawdziwe i fałszywe oraz te drugie poprawić.

Historia obrazu

Wszytko zaczęło się w 1595 roku od sprowadzenia do Latyczowa przez ówczesnego biskupa kamienieckiego Pawła Wołuckiego dominikańskich misjonarzy. Papież Klemens VIII, podobnie jak jego poprzednicy, wysyłając misjonarzy dawał im wraz z błogosławieństwem święte obrazy. Wspomniani wcześniej dominikanie udający się na Ruś otrzymali kopię obrazu Maryi Salus Populi Romani z rzymskiej bazyliki Santa Maria Maggiore. Nie są znane jednak ani autor, ani miejsce powstania obrazu. Już od początku obecności obrazu na Podolu towarzyszyły liczne znaki. Pierwszy z nich dokonał się po przybyciu dominikanów do Latyczowa. Ówczesny starosta Jan Potocki, który był wyznania kalwińskiego, nie chciał wpuścić misjonarzy wraz z obrazem do miasta. Jednak na prośbę swojej żony Elżbiety, gorliwej katoliczki, zgodził się by zamieszkali oni na przedmieściu. Zajęli jedną chatę, a w drugiej uczynili kaplicę. To właśnie tam podczas jednego z nabożeństw oblicze Maryi na obrazie zaczęło cudownie jaśnieć tak, że mieszkańcy widząc wielką łunę przybyli ze strachem sądząc, że kaplica się pali. Widząc jednak cud oddali pokłon Matce Bożej i z radością do swoich domów. Sam starosta widział w tym wydarzeniu cud i wkrótce potem nawrócił się i oddał swój zamek na przybytek Maryi.

Niestety nastały też trudne dni dla Latyczowa i samego wizerunku Maryi. Najazdy Tatarów i bunty Kozaków niszczyły kraj. W Latyczowie wojsko Rzeczypospolitej wielokrotnie modliło się do Maryi – i odnosiło zwycięstwa. Niestety, najazd Chmielnickiego w 1648 r. zniszczył świątynię. Kościół przeznaczono na stajnię. Dominikanie wraz z obrazem schronili się we Lwowie w kościele Bożego Ciała. Powrócili dopiero w 1702 r. Zastali jednak zniszczony kościół, klasztor i zamek 1 lipca 1722 r., obraz został przeniesiony do odbudowanj kaplicy.

Od powrotu z wygnania Matki Bożej Latyczowskiej zaczęto spisywać cuda, jakich doznali wierni. Papież Pius VI, dekretem z 11 stycznia 1778 r. „uznawszy rzeczywiście cudownym ten Obraz Matki Bożej, w dowód uznania i najwyższej czci przysłał złote korony dla uwieńczenia skroni świętego Oblicza”. Uroczystej koronacji obrazu Matki Bożej dokonał 4 października 1778 r. bp Stanisław Rajmund Jezierski - dominikanin.

Po wybuchu w 1914 roku I wojny światowej ludzie przybywali do sanktuarium wypraszać łaski przed cudownym obrazem. Gdy jednak 1917 roku front walk dotarł na Podole, ówczesny dziekan ks. Franciszek Szymkus bojąc się świętokradztwa wywiózł obraz i ukrył w kaplicy Grocholewskich w Piatniczanach k. Winnicy. Jednak i tam szybko dotały wojska bolszewickie. Wówczas zdołano pod osłoną kozaków wywieść obraz do Winnicy i umieścić w Kościele kapucynów. W 1918 r. Podole zajeli Austryjacy. Nastał czas spokoju  i wtedy obraz powrócił do Latyczowa. Niestety już dwa lata później wobec postępującej ofensywy bolszewickiej proboszcz ks. Franciszek Szymkus decyduje się chronić obraz wyworząc go wraz z cofającym się wojskiem polskim do Warszawy gdzie umieszczony został w kaplicy gimnazjum Towarzystwa Oświatowego przy ul. Pięknej. Pośród wielu modlących się tam wiernych był nuncjusz apostolski w Polsce abp. Achilles Ratti, późniejszy papież Pius XI. Po zakończeniu działań wojennych, w latach 30. staraniem bpa Adolfa Szelążka obraz przewieziono do katedry w Łucku. Tu bardzo szybko rozpoczął się kult Matki Bożej w cudownym wizerunku.

Po II wojnie światowej rozpoczęły się prześldowania kapłanów, którym kazano opuścić Łuck.  
W obawie przed profanacją ze strony NKWD obraz w 1945 r. został przewieziony w wagonie towarowym przez siostry ze Zgromadzenia Służek Najświętszej Maryi Panny do Lublina na ul. Bernardyńską. Biskup Szelążek poprosił siostry by zaopiekowały się obrazem. W 1946 roku bp. Stefan Wyszyński dekretem zatwierdził sprawowanie opieki nad obrazem przez Siostry Służki. Po pożarze w Wielki Piątek, 22 kwietnia 1984 r., obraz Matki Bożej Latyczowskiej przeniesiono do kaplicy sióstr w Lublinie, przy ul. I Armii WP 9.

6 lipca 2006 r. uroczyście świętowano jubileusz 400-lecia obecności cudownego wizerunku Matki Bożej w Latyczowie. Ponieważ prawa międzynarodowe nie pozwalają na powrót obrazu do Latyczowa, legat papieski oraz – w imieniu Episkopatu Polski – bp Henryk Tomasik przekazali latyczowskiemu sanktuarium kopię obrazu Salus Populi Romani z rzymskiej bazyliki Matki Bożej Większej, pobłogosławioną przez Ojca Świętego Benedykta XVI w Krakowie w 2006 r.

 

Katecheta mówi:

Wysłuchaliście historii obrazu Matki Bożej Latyczowskiej. Na podstawie usłyszanych informacji wypełnijcie tabelkę.

Katecheta rozdaje uczniom przygotowane tabele.

 

 

l.p.	zdanie	prawda     P fałsz           F	Jeśli zdanie jest fałszywe wpisz poprawne
1.	Biskup Paweł Wołucki sprowadził do Latyczowa franciszkanów.
2.	Obraz dostali misjonarze od papieża Klemensa VIII.
3.	Starosta Jan Potocki nie chciał wpuścić misjonarzy z obrazem, gdyż był wyznania judaistycznego.
4.	Obraz jest kopią obrazu z Bazyliki świętego Piotra w Rzymie.
5.	Pierwszym cudem było uzdrowienie chorej żony Jana Potockiego.
6.	Obraz został przewieziony do Lwowa w obawie przed zniszczeniem podczas najazdów Chmielnickiego.
7.	Decyzję o koronacji obrazu podjął papież Pius VI.
8.	Obraz był ukrywany w Winnicy a następnie w Piatniczanach.
9.	Obraz przywieziono do Warszawy w obawie przed bolszewikami.
10.	Siostry karmelitanki wywożą obraz z Łucka by nie wpadł w ręce NKWD.
11.	Obraz obecnie przebywa w Lublinie w Kaplicy sióstr na ul. Zamojskiej.

 

Katecheta mówi:

Posłuchajcie historii jeszcze raz i poprawcie błędne odpowiedzi.

 

 

 

 

 

4. Zastosowanie życiowe:

Katecheta wprowadza:

Święty Jan Paweł II, odchodząc z tego świata do Ojca w niebie, wiedząc, że na Placu Świętego Piotra zebrały się tłumy młodych ludzi powiedział: „Szukałem was. Teraz przyszliście do mnie”. Patrząc na historię obrazu Matki Bożej Latyczowskej można sparafrazować te słowa. Matka Boża szukała nas tak długo i teraz chce zagościć w naszym mieście. Czy przyjdziemy do Niej? Mamy okazję spotkać się z Nią na szlaku peregrynacji w parafiach naszego miasta.

 

Katecheta podaje program peregrynacji zwracając uwagę na dzień, w którym obraz będzie przybyła w parafii, na terenie której znajduje się szkoła.

Plan nawiedzenia przez obraz Matki Bożej Latyczowskiej

Data	Parafia/ Kościół	Rozważana tajemnica różańca
15.09.2014	Św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, (Katedra)	Zwiastowanie NMP
16.09.2014	Wniebowzięcia NMP, (Konopnica)	Nawiedzenie św. Elżbiety
17.09.2014	Świętej Rodziny (al. św. Jana Pawła II)	Narodzenie Jezusa
18.09.2014	Matki Bożej Królowej Polski, (ul. Gospodarcza)	Ofiarowanie Jezusa w świątyni
19.09.2014	Św. Józefa, (ul. Filaretów)	Odnalezienie Jezusa w świątyni
20.09.2014	Trójcy Przenajświętszej, (ul. Jagiełły, Felin)	Chrzest Jezusa w Jordanie
21.09.2014	Matki Bożej Nieustającej Pomocy, (ul. Milenijna)	Objawienie się Jezusa w Kanie Galilejskiej
22.09.2014	Matki Bożej Fatimskiej, (ul. Tuwima)	Głoszenie królestwa i wzywanie do nawrócenia
23.09.2014	Przemienienia Pańskiego, (ul. Nadbystrzycka)	Przemienienie Pańskie na Górze Tabor
24.09.2014	Św. Jana Pawła II, (ul. Bp. M. Fulmana)	Ustanowienie Eucharystii
25.09.2014	Św. Maksymiliana Kolbe, (Droga Męczenników Majdanka)	Modlitwa Jezusa w Ogrójcu
26.09.2014	Św. Andrzeja Boboli , (ul. Paderewskiego)	Biczowanie Jezusa
27.09.2014	Św. Stanisława Biskupa i Męczennika (ul. Zbożowa)	Cierniem ukoronowanie Jezusa
28.09.2014	Bł. Bpa Władysława Gorala, (ul. bł ks. Popiełuszki)	Dźwiganie krzyża na Kalwarię
29.09.2014	Najświętszego Serca Pana Jezusa, (ul. Kunickiego)	Ukrzyżowanie i śmierć Jezusa
30.09.2014	Miłosierdzia Bożego, (ul. Nałkowskich)	Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa
01.10.2014	Św. Antoniego, (ul. Kasztanowa)	Wniebowstąpienie Chrystusa
02.10.2014	Kościół seminaryjny, (ul. Prymasa Wyszyńskiego)	Zesłanie Ducha Świętego
03.10.2014	Kościół Matki Bożej Zwycięskiej, (ul. Narutowicza)	Wniebowzięcie NMP
04.10.2014	Matki Bożej Różańcowej, (ul. Burszytnowa)	Ukoronowanie Maryi na królową nieba i ziemi

 

 

 

  Katecheta wprowadza:

 

Z czym zatem przyjdziemy do Maryi? Z jaką historią naszego życia? W chwili refleksji zastanówmy się nad tym.

Katecheta odtwarza fragment spokojnej muzyki dając młodzieży czas do refleksji. Po tym czasie zachęca wszystkich do powstania i odśpiewania pieśni, będącej jednocześnie modlitwą zawierzenia:

 

Jeśli masz chwile smutne w swym życiu
powiedz to Matce                e D H e (CH)
Kiedy rozpacz rozdziera Twe serce
ofiaruj się Jej                       e D H e (CH)

Matce która pod krzyżem stała           e
Matce która się z Synem żegnała        C
Która uczyć cię będzie pokory           D
Cierpienia znieść ci pomoże             GH
Ona Matka która pod krzyżem stała
Matka która się z Synem żegnała
Która uczyć cię będzie pokory
Cierpienia znieść ci pomoże

Kiedy ruszysz w daleką wędrówkę
powierz się Matce
Gdy na szlaku zaskoczy cię burza
ofiaruj się Jej

Jeśli zgubisz swą drogę do Boga
powierz się Matce
Gdy w twym sercu znów gości trwoga
ofiaruj się Jej

 

Tekst można wyświetlić na ekranie wraz z podkładem muzycznym

 

5.  Notatka

Notatką będą wklejone mapki i tabela z historią obrazu.

 

6. Modlitwa:

W ramach modlitwy końcowej katecheta proponuje odmówienie modlitwy do Matki Bożej Latyczowskiej:

 

Matko i Pani nasza Latyczowska, już od kilku stuleci przychodzą ludzie przed Twoje Oblicze. Przychodzą z bólem swego serca, a odchodzą pocieszeni. Dzisiaj i ja przychodzę przed Twoje Oblicze ze swymi troskami i bólami. Przychodzę pełen nadziei, że Ty Matko i Pani nasza zaradzisz wszystkim moim problemom. Proszę Cię Maryjo, o mocną wiarę, nadzieję i miłość. Miej w swojej opiece moją rodzinę, parafię i cały Kościół. Maryjo, zabierz z mego serca wątpliwości i nienawiść, a wlej pokój i miłość. Matko i Pani moja, Ty wiesz czego mi najbardziej potrzeba, dlatego właśnie Ty miej mnie w swojej opiece tu na ziemi, a po śmierci zaprowadź moją duszę do Królestwa Twego Syna Jezusa Chrystusa. Amen.

 

 

Opr. Ks. Krzysztof Gałan